Snaar-actie/snaar-hoogte afstellen, hoe doe je dat?

De hoogte van de snaren vanaf de hals, wordt de 'snaar-actie' genoemd. Snaar-actie bepaalt mede hoe je gitaar aanvoelt wanneer je speelt. Sommige gitaristen houden van lage snaar-actie, en anderen geven voorkeur aan een hogere snaar-actie, waardoor ze wat harder de snaren kunnen aanslaan. Het is dus een kwestie van persoonlijke smaak, en hangt ook samen met welke muziekstijl je speelt. Als je bijvoorbeeld snel speelt kies je eerder voor een lage snaar-actie. Als je de manier waarop je gitaar nu speelt niet fijn vindt kun je de snaar-actie proberen aan te passen.

Snaar-actie meten

Je meet de snaar-actie met een lineaal of met een snaar actie meter zoals de Warwick Rock n' Ruler Snaarhoogte Meter >>. Meet de hoogte van de snaren bij de 12e fret tot de onderkant van de dikste snaar. Pas hierna de hoogte van de gitaarbrug of het brugzadel aan. Pas de hoogte van je brug of zadels aan tot de dikste snaar 1.5 tot 2 mm boven de fret zit, en de dunste snaar 1.0 tot 1.5mm boven de fret zit (bij een elektrische gitaar).

De hoogte van de snaren moet ergens tussen deze twee waarden vallen. Hierna kun je zelf de hoogte fine-tunen naar jouw wensen. Bekijk onderstaande tabel voor de juiste waarden voor jouw instrument.

Referentie-tabel snaar-actie per instrument bij 12e fret

De snaar-actie afstellen

Het verhogen of verlagen van de snaar-actie is niet zo moeilijk als je in eerste instantie zou denken. De makkelijkste manier om de actie op een elektrische gitaar aan te passen, is door de brug te verhogen of te verlagen. Dit doe je door aan de stelschroeven te draaien. Je kunt ook de hoogte van de individuele brugzadels aanpassen. Bekijk hier snaarhoogte meters en andere meetinstrumenten >>.

Enkele populaire snaarhoogte meters

Waar je rekening mee moet houden

Bij het instellen van de snaar-actie moet je ook rekening houden met de radius (kromming) van de gitaarhals. Als je gitaarhals een kleine radius heeft (en dus heel gebogen is) moeten de brugzadels in het midden moeten meer worden verhoogd om je actie consistent te houden over al je snaren. Een Gibson-stijl "Tune-O-Matic"-gitaarbrug is gebouwd met een radius die past bij de gitaarhals. Een brug in Fender-stijl die individuele instelschroeven heeft voor de zadelhoogte van de brug, is niet gebouwd naar de radius van het fretboard. De meeste gitaren die niet door Fender en Gibson hebben bruggen die zijn gemaakt naar een van deze twee standaarden.

Voorbeeld van een Fender gitaarbrug

Voorbeeld van een Gibson gitaarbrug

Snaar-actie van een akoestische gitaar instellen

Het instellen van de snaar-actie op akoestische gitaren is echter lastiger om zelf te doen. Als je twijfelt kun je dit overlaten aan een gespecialiseerde gitaareparateur of gitaarbouwer. Je past de actie op een akoestische gitaar aan door eerst de brug te verwijderen. Hierna schuur je de onderkant van de brug tot hij de gewenste hoogte heeft óf je bevestigt een opvulstuk onder de brug om hem te verhogen. Hierna kan het zijn dat je ook verdere aanpassingen moet doen aan de brug zelf of aan de topkam.

Staat de halspen goed afgesteld?

Als je problemen hebt met je snaar-actie kan dat ook komen door een fout afgestelde halspen. Een verkeerd afgestelde halspen kan ook andere problemen met zich meebrengen, zoals bijvoorbeeld fret buzz of een kromgetrokken gitaarhals. Als je enigszins twijfelt over het afstellen van je halspen, laat dit dan over aan een gitaarreparateur. Begin er zelf niet aan als je niet precies weet wat je doet. Je kunt je gitaar onherstelbaar beschadigen als je verkeerd gaat draaien aan de halspen.

Bekijk hier halspensleutels voor het aanpassen van de halspen >>.